Tại sao phải điều trị tủy răng ở trẻ em

Trẻ em có thể bị mất răng sữa, thậm chí cả răng vĩnh viễn chưa trưởng thành khi tủy răng bị nhiễm khuẩn. Đây thường là hậu quả của chấn thương hoặc sâu răng và gây ra vấn đề nghiêm trọng cho trẻ. Răng sữa đóng vai trò quan trọng trong việc hướng dẫn sự phát triển và mọc lên của răng vĩnh viễn kế tiếp chúng.

Quá trình thay răng sữa bằng răng vĩnh viễn

Mất răng vĩnh viễn mới mọc do chấn thương có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng như răng và xương hàm đều không thể hoàn thành quá trình phát triển. Bên cạnh đó, nếu răng sữa mất sớm thì hậu quả dễ nhận thấy là rối loạn khớp cắn. Trong trường hợp này, kĩ thuật thay thế răng mất như răng giả từng phần, cầu răng và implant không thể áp dụng trên trẻ em khi mà sự thay đổi và tăng trưởng ở trẻ diễn ra nhanh chóng. “Hàm giữ khoảng”, hoặc các khí cụ đặc biệt gắn cố định với răng bên cạnh, hay kiểu “giữ khoảng” tháo lắp sẽ là lựa chọn tốt nhất cho trẻ. Tuy nhiên khí cụ này không thể phục hồi lại chức năng cho răng bị mất và đòi hỏi sự theo dõi thường xuyên của nha sĩ.

Vì cả 2 lí do để đảm bảo tốt chức năng và thẩm mỹ răng, trẻ em nên điều trị nội nha (điều trị tủy) thay vì để dẫn đến tình trạng mất răng. Việc điều trị này sẽ bảo tồn răng, ổn định sự phát triển của xương hàm và chức năng của lưỡi. Bên cạnh đó, nó cũng ngăn chặn những vấn đề về rối loạn phát âm, những bất thường trong quá trình mọc răng của các răng vĩnh viễn thay thế và giữ được răng sữa đó lâu nhất trên cung hàm khi chưa có răng vĩnh viễn thay thế

Sự khác biệt khi điều trị tủy cho răng sữa

Điều trị tủy cho răng sữa và răng vĩnh viễn có những sự khác biệt bạn cần lưu ý.

Mặc dù răng sữa có hình dạng, cấu trúc và chức năng tương tự như răng vĩnh viễn, nhưng sự tồn tại của răng sữa chỉ là tạm thời. Điều trị nội nha răng sữa khi này sẽ bị ảnh hưởng bởi quá trình tiêu chân răng, đây là quá trình bình thường khi mà chân răng sữa bị tiêu đi để tạo điều kiện cho sự hình thành và phát triển của răng vĩnh viễn. Việc này khiến chẩn đoán phức tạp hơn vì vậy cần có kế hoạch điều trị phù hợp.

Các triệu chứng thường gặp của trẻ

Tiền sử nha khoa: Bắt đầu bằng việc hỏi các tiền sử bệnh toàn thân. Trẻ có bệnh toàn thân cần một điều trị khác so với trẻ khỏe mạnh bình thường và nha sĩ phải cân nhắc việc điều trị nội nha có tác động tới tình trạng toàn thân của trẻ hay không. Các đặc điểm cơn đau ở răng sữa có ý nghĩa rất quan trọng trong việc chấn đoán tình trạng của tủy răng. Trong trường hợp không có chấn thương , cơn đau thường do lỗ sâu răng đã chạm vào tủy răng.

Triệu chứng: Cơn đau thường đi cùng nhiễm khuẩn tủy răng. Tuy nhiên, các vấn đề lớn có thể phát sinh mà không có tiền sử đau. Khi này, cần phân biệt cơn đau tự nhiên hoặc đau khi có kích thích.

• Các kích thích đau gồm có: nóng, lạnh, hóa chất: đồ ngọt hoặc đồ có chứa axit, các kích thích cơ học, cắn hoặc động tác lay răng đã lung lay. Các nguyên nhân thông thường khác bao gồm: sâu răng nặng, các miếng trám không đạt tiêu chuẩn, đau nhức xung quanh răng sữa đã rụng hoặc chuẩn bị rụng, cũng có thể do sự hình thành chân răng vĩnh viễn.
• Cơn đau tự nhiên thường có đặc điểm là cơn đau nhói xảy ra không có kích thích và kéo dài nhiều ngày sau khi yếu tố gây bệnh đã được loại bỏ. Cơn đau răng tự nhiên thường liên quan đến sự hoại tử lan rộng của tủy răng vào trong ống tủy chân răng, nó có thể bao gồm sưng nề lợi và hình thành ổ áp-xe có nguyên nhân do sự lây lan của nhiễm khuẩn ra ngoài chân răng tới vùng xương xung quanh.

X-quang: Cũng như răng vĩnh viễn, vùng nhiễm khuẩn cũng xuất hiện tại chóp răng ở các răng sữa phía trước. Ở các răng hàm sữa, sự bất thường thường rõ ở chẽ răng, nơi mà các chân răng tụ lại với nhau ở các răng nhiều chân. Trong những trường hợp nhiễm khuẩn nặng, tại các vị trí mầm răng vĩnh viễn có nguy cơ bị tổn thương, thì nhổ bỏ răng sữa là điều cần thiết.

Các trường hợp tủy răng bị kích thích nhẹ như các lỗ sâu răng, khi này có thể kích thích tủy răng sản sinh thêm ngà răng. Đây là ngà phản ứng của răng giúp tủy răng được bảo vệ và hồi phục. Trên hình ảnh xquang, khi sâu răng sữa đã chạm vào tủy thì hoại tử tủy đã tiến triển tới các ống tủy chân răng. Mặc dù tất cả các lỗ sâu đều có xu hướng phát triển về phía tủy, tuy nhiên nếu lỗ sâu xâm nhập càng lớn thì khả năng gây chết tủy càng cao.

Tủy răng sinh ra ngà phản ứng bảo vệ

Lỗ sâu tiến vào tủy răng gây nhiễm khuẩn và có thể phá hủy mầm răng vĩnh viễn

Hãy đưa trẻ đến gặp nha sĩ

Bạn hãy đưa trẻ đến gặp nha sĩ răng trẻ em để được điều trị nội nha răng sữa bị viêm nhiễm, đồng thời để kiểm soát các vấn đề trong sự phát triển của răng và các cấu trúc khác trong miệng. Các chuyên gia nội nha sẽ chẩn đoán và điều trị các vấn đề liên quan đến tủy răng.

Không phải lúc nào cũng có thể tìm ra được mối liên hệ giữa các triệu chứng và tình trạng thực tại của mô răng sữa nhất là khi các bệnh nhân nhỏ tuổi thường không thể mô tả được chính xác các vấn đề mà bệnh nhân gặp phải. Điều này đưa đến khó khăn trong chẩn đoán cho các vấn đề về tủy răng sữa và răng vĩnh viễn ở trẻ.

Răng sữa có tiền sử đau tự phát thường được chỉ định điều trị nội nha hoặc nhổ bỏ. Bên cạnh đó, các phương pháp điều trị tủy khác cũng có thể áp dụng để kéo dài thời gian tồn tại của răng sữa trước khi nó rụng tự nhiên.

Một yếu tố quan trọng khác cần được cân nhắc là các nhiễm khuẩn của răng sữa rất gần với mầm răng vĩnh viễn bên dưới. Vì vậy, cần lựa chọn các can thiệp hạn chế tối đa sự tác động lên mầm răng vĩnh viễn. Các răng vĩnh viễn ở trẻ bị nhiễm khuẩn thường phải có sự kiểm soát đặc biệt cho đến khi chóp răng được hoàn thiện.

Khoảng 1 nửa các trường hợp chấn thương răng sữa có ảnh hưởng nhẹ tới màu sắc của răng vĩnh viễn. Màu sắc thay đổi từ vàng đến xám đậm, thông thường sự thay đổi nhìn thấy rõ sau 3 tuần kể từ lúc chấn thương. Răng sữa đổi màu vàng thường có dấu hiệu calci hóa ống tủy trên X-quang. Răng sữa bị chấn thương đổi màu xám đậm thường có mô tủy chết trong 50-80% các ca lâm sàng. Hầu hết nha sĩ răng trẻ em và chuyên gia nội nha đều đồng ý rằng, trường hợp mất răng sữa vùng răng trước do chấn thương đều không nên cắm lại răng do có nguy cơ tổn thương mầm răng vĩnh viễn bên dưới.

(Còn tiếp…)