Tại sao phải điều trị tủy răng ở trẻ em?

Trẻ em có thể bị mất răng sữa, thậm chí cả răng vĩnh viễn chưa trưởng thành khi tủy răng bị nhiễm khuẩn. Đây thường là hậu quả của chấn thương hoặc sâu răng và gây ra vấn đề nghiêm trọng cho trẻ. Răng sữa đóng vai trò quan trọng trong việc hướng dẫn sự phát triển và mọc lên của răng vĩnh viễn kế tiếp chúng. Mất răng vĩnh viễn mới mọc do chấn thương có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng bởi vì cả sự phát triển của răng và xương hàm đều không thể hoàn thành.

Nếu răng sữa mất sớm thì hậu quả dễ nhận thấy là rối loạn khớp cắn. Kĩ thuật thay thế răng mất như răng giả từng phần, cầu răng và implant không thể áp dụng trên trẻ em khi mà sự thay đổi và tăng trưởng ở trẻ diễn ra nhanh chóng. “Hàm giữ khoảng”, hoặc các khí cụ đặc biệt gắn cố định với răng bên cạnh, hay kiểu “giữ khoảng” tháo lắp sẽ là lựa chọn tốt nhất cho trẻ. Tuy nhiên khí cụ này không thể phục hồi lại chức năng cho răng bị mất và đòi hỏi sự theo dõi thường xuyên của nha sĩ.

Vì cả 2 lí do: chức năng và thẩm mỹ, tốt hơn nên điều trị nội nha (điều trị tủy) cho trẻ em chứ không nên để mất răng. Điều trị này sẽ bảo tồn răng, ổn định sự phát triển của xương hàm và chức năng của lưỡi. Nó cũng ngăn chặn những vấn đề về rối loạn phát âm, những bất thường trong quá trình mọc răng của các răng vĩnh viễn thay thế, và giữ được răng sữa đó lâu nhất trên cung hàm khi nó không có răng vĩnh viễn thay thế.

Những vấn đề sau đây sẽ chỉ cho bạn hiểu điều cần làm với trẻ để giúp giữ lại răng sữa cho đến khi được thay thế bởi răng vĩnh viễn một cách tự nhiên. Kĩ thuật điều trị nội nha đặc biệt cho các răng vĩnh viễn chưa trưởng thành sẽ được trình bày ở các bài sau.

Sự khác biệt khi điều trị tủy cho răng sữa

Có nhiều điều khác khi điều trị tủy cho răng sữa và răng vĩnh viễn. Sự tồn tại của răng sữa ngắn hơn và chỉ là tạm thời, mặc dù răng sữa có hình dạng, cấu trúc và chức năng tương tự như răng vĩnh viễn, nhưng chúng cũng có nhiều khác biệt. Điều trị nội nha răng sữa lúc này sẽ bị ảnh hưởng bởi quá trình tiêu chân răng của nó, đây là quá trình bình thường khi mà chân răng sữa bị tiêu đi để tạo điều kiện cho sự hình thành và phát triển của răng vĩnh viễn. Việc này khiến chẩn đoán phức tạp hơn và vì vậy cần có kế hoạch điều trị phù hợp.

Quá trình thay răng sữa bằng răng vĩnh viễn

Răng sữa rụng tự nhiên do áp lực mọc răng viễn bên dưới. Quá trình này gọi là sự tiêu chân răng. Chú ý quá trình hình thành và phát triển liên tục của thân và chân răng vĩnh viễn.

Các triệu chứng thường gặp của trẻ

Tiền sử nha khoa: bắt đầu bằng việc hỏi các tiền sử bệnh toàn thân; trẻ có bệnh toàn thân cần một điều trị khác so với trẻ khỏe mạnh bình thường, và nha sĩ phải cân nhắc việc điều trị nội nha có tác động tới tình trạng toàn thân của trẻ. Các đặc điểm cơn đau ở răng sữa rất có ý nghĩa trong việc chấn đoán tình trạng của tủy răng. Trong trường hợp không có chấn thương , cơn đau thường do lỗ sâu răng đã chạm vào tủy răng.

Triệu chứng: cơn đau thường đi cùng nhiễm khuẩn tủy răng. Tuy nhiên, các vấn đề lớn có thể phát sinh mà không có tiền sử đau. Nếu vậy, cần phân biệt cơn đau tự nhiên hoặc đau khi có kích thích.

Các cơn đau có thể chấm dứt sau khi loại bỏ nguyên nhân thường là tình trạng viêm có hồi phục hay những phản ứng viêm nhẹ. Các kích thích đau gồm có: nóng, lạnh, hóa chất: đồ ngọt hoặc đồ có chứa axit, các kích thích cơ học, cắn hoặc động tác lay răng đã lung lay. Các nguyên nhân thông thường khác bao gồm: sâu răng nặng, các miếng trám không đạt tiêu chuẩn, đau nhức xung quanh răng sữa đã rụng chuẩn bị rụng, hoặc do sự hình thành chân răng của răng vĩnh viễn.

Cơn đau tự nhiên thường có đặc điểm là cơn đau nhói xảy ra không có kích thích và kéo dài nhiều ngày sau khi yếu tố gây bệnh đã được loại bỏ. Cơn đau răng tự nhiên thường liên quan đến sự hoại tử lan rộng của tủy răng vào trong ống tủy chân răng, nó có thể bao gồm sưng nề lợi và hình thành ổ áp-xe có nguyên nhân do sự lây lan của nhiễm khuẩn ra ngoài chân răng tới vùng xương xung quanh.

X-quang: Cũng như răng vĩnh viễn, vùng nhiễm khuẩn cũng xuất hiện tại chóp răng ở các răng sữa phía trước. Ở các răng hàm sữa, sự bất thường thường rõ ở chẽ răng, nơi mà các chân răng tụ lại với nhau ở các răng nhiều chân. Trong những trường hợp nhiễm khuẩn nặng, tại các vị trí mầm răng vĩnh viễn có nguy cơ bị tổn thương, thì nhổ bỏ răng sữa là điều cần thiết.

Các trường hợp tủy răng bị kích thích nhẹ nhưng mãn tính như các lỗ sâu răng có thể kích thích tủy răng sản sinh thêm ngà răng. Đây là ngà phản ứng của răng giúp tủy răng được bảo vệ và hồi phục. Trên hình ảnh xquang, khi sâu răng sữa đã chạm vào tủy thì hoại tử tủy đã tiến triển tới các ống tủy chân răng. Sự có mặt của các mầm răng vĩnh viễn bên dưới chân răng sữa luôn gây ra khó khăn cho nha sĩ khi chẩn đoán trên X-quang. Mặc dù tất cả các lỗ sâu đều có xu hướng phát triển về phía tủy, tuy nhiên nếu lỗ sâu xâm nhập càng lớn thì khả năng gây chết tủy càng cao.

Răng khỏe mạnh không có sâu răng và  khi có sâu răng, lỗ sâu tiến thẳng vào tủy răng

Tủy răng sinh ra ngà phản ứng bảo vệ

Lỗ sâu tiến vào tủy răng gây nhiễm khuẩn và có thể phá hủy mầm răng vĩnh viên bên dưới nếu không được điều trị

Bảng Giá Điều Trị Tủy Trẻ Em