Hiện nay, việc niềng răng sớm cho trẻ ngày càng trở nên phổ biến. Song, không phải ai cũng biết, niềng răng đúng thời điểm giúp rút ngắn thời gian và cho hiệu quả tốt nhất. Do đó, để bảo vệ nụ cười khỏe đẹp cho con, bố mẹ nên dành thời gian theo dõi, chăm sóc sức khỏe răng miệng của trẻ kịp thời và đúng lúc.

Độ tuổi niềng răng cho trẻ thích hợp

Theo Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ (ADA), độ tuổi thích hợp để niềng răng cho trẻ là từ 6 – 12 tuổi. Bởi những lý do sau:

Sự phát triển của xương hàm

6 – 12 tuổi là thời điểm xương hàm phát triển mạnh mẽ. Do đó, thăm khám nha khoa định kỳ là bước chuẩn bị cần thiết, giúp bác sĩ phát hiện những sai lệch của xương hàm theo chiều đứng, chiều ngang (hẹp hàm) hoặc theo chiều trước sau (hô, móm). Từ đó, đưa ra biện pháp can thiệp kịp thời và khắc phục hoàn toàn để nụ cười của con được hoàn thiện, răng đều đẹp, chuẩn khớp cắn.

Thêm vào đó, ở giai đoạn này, mật độ xương hàm chưa được hoàn thiện. Thế nên, quá trình nới rộng, nắn chỉnh và di chuyển xương hàm về đúng khớp cắn sinh lý dễ dàng được thực hiện, nhờ trình độ chuyên môn của bác sĩ chỉnh nha, cũng như hỗ trợ từ khí cụ chuyên dụng.

Quá trình thay răng của trẻ

6 – 12 tuổi là giai đoạn trẻ bước vào thời kỳ thay răng. Do đó, bố mẹ phải theo dõi sát sao từng chiếc răng và cho con đến gặp bác sĩ chỉnh nha kịp thời. Bác sĩ có thể dự báo khuynh hướng tăng trưởng, cũng như theo dõi trình tự mọc răng, nhằm định hướng răng mọc đúng vị trí.

Nếu ở răng xảy ra vấn đề bất thường, chẳng hạn như răng hô, răng móm, thiếu mầm răng, răng thưa, răng mọc ngầm hoặc răng chen chúc khấp khểnh, bác sĩ sẽ giải thích chi tiết từng trường hợp cho phụ huynh nắm rõ. Đồng thời, đề xuất thời điểm chỉnh nha đúng để con thay răng thuận lợi, tăng trưởng xương hàm cân đối.

Lợi ích của niềng răng cho trẻ đúng thời điểm

Lựa chọn độ tuổi niềng răng thích hợp mang lại hiệu quả vượt trội về tính chuyên môn, cũng như chất lượng cuộc sống của trẻ.

Điều chỉnh khớp cắn đúng

Giai đoạn thay răng (từ 6 – 12 tuổi), xương hàm chưa hoàn chỉnh. Vì vậy, các hiện tượng bất tương quan ở khung xương như hàm trên nhô hơn hàm dưới, hàm dưới nhô hơn hàm trên, hàm trên hẹp, hàm dưới lệch qua bên phải hay trái gây méo mặt,… có thể được điều chỉnh bằng khí cụ chuyên biệt, giúp khớp cắn hai hàm trở về vị trí chuẩn sinh lý, cho con nụ cười toàn diện và gương mặt cân đối khi trưởng thành.

Tỉ lệ thành công cao hơn

Niềng răng đúng thời điểm giúp bác sĩ kịp thời điều chỉnh độ đưa ra của hàm, điều chỉnh răng móm, răng mọc chen về đúng vị trí trên cung hàm. Nhờ đó, tỷ lệ thành công của ca niềng răng cao hơn, cũng như hạn chế phải nhổ răng hoặc phẫu thuật hàm phức tạp sau này.

Hiệu quả nhanh chóng

Từ 6 – 12 tuổi, xương hàm của trẻ chưa cố định nên bác sĩ dễ dàng uốn nắn, di chuyển răng bị lệch về vị trí chuẩn khớp cắn sinh lý, với thời gian nhanh hơn, hiệu quả tốt hơn và trẻ em không phải chịu đau đớn như người trưởng thành. Đặc biệt, nếu được chỉnh nha đúng độ tuổi với kỹ thuật đúng, trẻ có thể duy trì kết quả niềng răng lâu dài, không tái điều trị khi trưởng thành.

Hạn chế các bệnh về răng miệng và tiêu hóa

Niềng răng đúng thời điểm giúp xương hàm và răng phát triển bình thường trở lại. Giảm nguy cơ chấn thương cho răng cửa bị hô chìa ra phía trước. Ngoài ra, hàm răng đều cũng hỗ trợ chức năng nhai thuận lợi. Trẻ có thể ăn uống ngon miệng, tiêu hóa tốt, vệ sinh răng dễ dàng và từ đó, tránh được bệnh lý răng miệng khó chịu.

Bao nhiêu tuổi thì không niềng răng được nữa?

Không phải ai cũng hiểu rõ tầm quan trọng khi chọn đúng độ tuổi niềng răng. Nhiều phụ huynh đã bỏ lỡ “thời điểm vàng” để trẻ được chỉnh nha, dẫn đến mối lo ngại không biết sau này trẻ có thể niềng răng được nữa hay không?

Thực tế, không có giới hạn nào về độ tuổi niềng răng. Từ 6 – 50 tuổi hoặc thậm chí trên 50 tuổi vẫn có thể chỉnh nha. Tuy nhiên, độ tuổi chỉnh nha sẽ ảnh hưởng rất nhiều tới tổng thời gian điều trị cũng như hiệu quả điều trị.

Phần lớn, từ 6-7 tuổi, trẻ đã được khuyên nên có chuyến thăm khám với bác sĩ chỉnh nha để khảo sát tình trạng răng, xương hàm. Nếu cần điều trị chỉnh nha, bác sĩ có chuyên môn kinh nghiệm sẽ quyết định thời điểm đúng cho trẻ bắt đầu, nhưng sẽ chỉ trong giai đoạn 6 – 12 tuổi.

Nếu can thiệp sau khoảng thời gian đó (từ sau 12 tuổi), lúc này, răng vĩnh viễn đã mọc ổn định nên bắt buộc trẻ phải nhổ răng tạo chỗ trống, nhằm tái sắp xếp răng trên cung hàm. Việc này sẽ gây cho trẻ sợ hãi, lo âu và khó hợp tác để bắt đầu chỉnh nha.

Các giai đoạn niềng răng cho trẻ trong độ tuổi thay răng 6 – 12 tuổi

Điều trị chỉnh nha cho trẻ từ 6 – 12 tuổi bao gồm hai giai đoạn:

Giai đoạn chỉnh xương

Giai đoạn chỉnh xương diễn ra từ 12 – 24 tháng. Bác sĩ sẽ chỉ định can thiệp điều chỉnh khung xương đến khi trẻ 8 tuổi, bằng các loại khí cụ chuyên biệt như Facemask, Headgear, Quad-Helix và EF. Điều này góp phần cải thiện tương quan xương hàm trên và dưới để khung xương trở về vị trí chuẩn sinh lý, ngăn ngừa nguy cơ biến dạng.

Sau giai đoạn chỉnh xương, bác sĩ tiến hành theo dõi quá trình thay răng sữa và mọc răng vĩnh viễn ở trẻ định kỳ 3 – 6 tháng/lần. Nhờ đó, những bất thường về răng như răng ngầm, dư răng hoặc thiếu mầm răng có thể được phát hiện sớm, can thiệp kịp thời giúp con thay răng thuận lợi, tự tin.

Giai đoạn chỉnh hình cố định

Sau khi thay răng gần hoàn thiện, bác sĩ tiến hành sắp xếp răng bị lệch về đúng vị trí trên cung hàm, điều chỉnh răng bị lệch về đúng vị trí và chuẩn khớp cắn sinh lý. Nhờ đó, trẻ có được bộ răng khỏe mạnh, phát triển ổn định. Thông thường, giai đoạn chỉnh hình cố định mất từ 18 – 24 tháng để hoàn tất, tùy vào tình trạng răng hiện tại của trẻ.

Niềng răng cho trẻ mất bao lâu?

Thời gian niềng răng của trẻ phụ thuộc rất nhiều yếu tố, bao gồm:

Sự phức tạp của răng

Với ca niềng răng đơn giản, thời gian thực hiện ngắn hơn so với ca lệch lạc nghiêm trọng, răng hô hoặc móm nặng.

Tay nghề của Bác sĩ

Niềng răng cho trẻ đòi hỏi bác sĩ phải giàu chuyên môn, kinh nghiệm thực hành phong phú, giúp răng dịch chuyển chắc chắn, nhanh chóng, đạt kết quả đẹp tối đa. Hơn nữa, bác sĩ chỉnh nha phải có trách nhiệm, đảm bảo chẩn đoán đúng, tư vấn đúng và xây dựng phác đồ chữa trị chuẩn xác, nhằm hạn chế phát sinh kéo dài thời gian.

Sự hợp tác của trẻ

Trong quá trình chỉnh nha, bố mẹ và bác sĩ điều trị nên thường xuyên động viên, cổ vũ tinh thần để tâm lý của con được thoải mái, không còn lo sợ. Nhờ vậy, bé có thể hợp tác hơn trong việc vệ sinh răng miệng, chịu đựng những sự bất tiện, khó chịu ban đầu để tiến trình diễn ra đúng kế hoạch và rút ngắn thời gian niềng răng.

Thói quen ăn uống và chăm sóc răng miệng

Giai đoạn đầu sau khi chỉnh nha, bố mẹ nên cho bé ăn thực phẩm mềm và dễ nhai, nói không với các loại thức ăn dai – cứng, để hạn chế tác động lên răng, kéo dài thời gian điều trị. Mặt khác, phụ huynh phải hướng dẫn cho trẻ vệ sinh răng miệng đúng cách.